دلایل ریزش مو در مردان چیست؟

ریزش مو با افزایش سن یک امر اجتناب ناپذیر است. ریزش مو در برخی از افراد (به خصوص آقایان) از سنین پایین‌تری شروع می‌شود که این مسئله ممکن است برای برخی از افراد ترسناک باشد. اما ترسناک تر از ریزش موی زودهنگام، ریزش موی ناگهانی است! یعنی فردی که تا چند وقت پیش هیچ مشکلی از نظر ریزش مو نداشته، در یک بازه‌ی زمانی کوتاه و به طور ناگهانی یک قسمت یا همه‌ی موی سر او دچار ریزش می‌شود.

به طور کلی، ریزش روزانه حداکثر ۱۰۰ تار مو در انسان طبیعی در نظر گرفته می‌شود. این ریزش مو بیشتر در هنگام شانه کردن موها، استحمام یا زمان خواب اتفاق می‌افتد.

شایع‌ترین علل ناگهانی ریزش مو:

آندروژنیک آلوپسیا:

در بسیاری از موارد دلیل ریزش مو در مدران جوان یا میانسال، چیزی است که اصطلاحا به آن “آندروژنیک آلوپسیا” یا ریزش موی مردانه گفته می شود. تحقیقات نشان می دهد که امروزه چیزی در حدود 20% مردان دچار این نوع ریزش مو در سالهای جوانی شده اند. جالب است که بدانید این آمار در بین مردانی که در دهه چهارم زندگی شان هستند، به 40% و مردانی که در دهه پنجم زندگی شان هستند به بیش از 50% می رسد. دلایل این نوع ریزش مو، متعدد هستند ولی پس از دوران بلوغ در پسران، معمولا موهای سر آنها کم کم نازک می شوند. به همین جهت فولیکول های مو آمادگی بیشتری جهت ریزش در سنین بالاتر پیدا می کنند. البته با تمهیدات و تکنیک هایی می توان تا حد زیادی جلوی ریزش موهای سر مردان را گرفت (از جمله درمان ریزش مو با ماینوکسیدیل و یا درمان ریزش مو با گیاهان دارویی) و در مواردی که ریزش شدید باشد بنا به تشخیص پزشک از روش های کاشت مو و یا ترمیم مو می توان این عرضه را برطرف و جلوی آنرا گرفت.
تاکنون سه دلیل برای طاسی و ریزش موی مردانه شناسایی شده که عبارتند از:

ژنتیک:

ریزش موی مردانه در بسیاری از موارد ارثی است و ژن آن از یکی از والدین منتقل می شود. البته تاکنون کشف نشده که چطور این ژن ها از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شوند. بطوری که ممکن است دو برادر، در بزرگسالی یکی دچار این عارضه شود و دیگری موهایش را از دست ندهد. ممکن است برخی افراد حامل این ژن باشند ولی خودشان دچار ریزش مو و یا طاسی نشوند.
نکته جالب توجه اینجاست که بر خلاف تصور بسیاری از مردم، مردانی که ژن ریزش مو را از طرف مادر به ارث می برند بیشتر مستعد ریزش هستند تا مردانی که از پدر این ژن را به ارث می برند.
البته به این نکته مهم توجه داشته باشید که بر خلاف بسیاری از شایعات رواج پیدا کرده در بین مردم، صرفا داشتن ژن ریزش مو نمی تواند به تنهایی دلیل ریزش شدید و طاسی شود بلکه عوامل تاثیرگذار دیگر از جمله بالاتر رفتن سن و هورمون ها و یا عدم رعایت بهداشت و بی توجهی به موها در این زمینه نیز بسیار تاثیر گذار هستند و ژن می تواند صرفا زمینه ریزش بیشتر موها را فراهم کند. در حال حاضر بهترین روش برای برطرف کردن مشکل کسانی که دارای این ژن هستند، روش های کاشت مو (از جمله کاشت مو به روش Sut) می باشد.

هورمون ها:

دی هیدراتستسترون (Dihydrotestosterone) یا DHT یکی از هورمون هایی است که به تستسترون مرتبط است و عامل ایجاد ریزش مو و در بعضی موارد طاسی در مردان است. این هورمون زمانی ترشح می شود که تستسترون با استفاده از آنزیمی به نام 5 alpha-reductase واکنش نشان می دهد.
فولیکول های مو در زمان ترشح DHT ، نازک تر می شوند و به مرور زمان ساقه موها ضعیف تر و کوچک تر می شود. بعدها به مرور زمان بسیاری از این تارهای مو، رشدشان متوقف می شود. در بسیاری از موارد زمانی مردان متوجه شدید شدن ریزش موهایشان می شوند که بیش از نیمی از فولیکول های موهای سر تحت تاثیر DHT نازک و یا دچار ریزش شده اند.

سن:

به یاد داشته باشید که هورمون DHT ناگهانی و یک شبه بر روی فولیکول های مو اثر نمی کنند بلکه تاثیر آن بر روی فولیکول های مو و آغاز ریزش موهای سر، به مرور زمان اتفاق می افتد. در این زمینه میزان تاثیرگذاری هورمون مربوطه وابسته به داشتن ژن ریزش مو و همچنین سن فرد است. کسانی که دارای این ژن هستند معمولا ریزش موهایشان تا قبل از سی سالگی غاز می شود در صورتی که در سایر مردان، این اتفاق ممکن است در سنین بالای سی و حتی چهل سال بیفتد.
در حالت کلی می توان گفت که مردانی که از عارضه ریزش موی مردانه یا آندروژنیک آلوپسیا رنج می برند، در دوره های مختلف سرعت ریزش موی آنها نیز کم و یا زیاد می شود و حتی در دوره های زمانی خاصی این ریزش ممکن است برای مدتی متوقف شود. آمار ریزش موی مردانه در کشورهای مختلف نشان می دهد که آندروژنیک آلوپسیا عامل بیشتر ریزش موها در مردان سراسر جهان است و کاشت مو برای این افراد بهترین درمان بشمار می رود.

در مجموع می توان این گونه نتیجه گیری کرد که مردانی که دارای ژن آلوپسیا آندروژنیک هستند، بیشتر در معرض ریزش مو هستند و امروزه بسیاری از افرادی که به کیلینیک های کاشت مو مراجعه می کنند از این دسته هستند. اما این مسئله به این معنی نیست که سایر مردان دچار ریزش مو و طاسی نمی شوند و در برابر این معضل ایمن هستند! بلکه تمام مردان جوان می توانند از طریق روش های مختلف اقدام به کمک به پرپشت شدن موهای سرشان کنند.

در اینجا ذکر این مسئله مهم است که توجه داشته باشید که شایعات و برخی از تصورات افرادی که دچار ریزش مو شده و تمایل به استفاده از کاشت مو بر روی سرشان دارند وجود دارند که هر یک از این موارد و دلالیل نادرستی آنها را در بخش زیر بررسی می کنیم:

جریان ضعیف خون:

برخی تصور می کنند که میزان گردش جریان خون در پوست سر عامل تعیین کننده در رشد فولیکول های مو است و هر گونه اختلال در آن به سرعت موجب ریزش و از دست دادن تارهای مو می شود. در صورتی که ممکن است با کم شدن جریان خون برای مدتی تعدادی از فولیکول های مو بریزند ولی این امر اغلب شدت پیدا نمی کند و اگر تنها عامل از دست دادن موها در مردان، جیران خون بود، کسانی که کاشت موی سر بر روی آنها اجام می شد، موهای کاشته شده در بخش های جلوی سر (ناحیه دریافت کننده گرفت ها) رشد نمی کردند.

استفاده از کلاه:

پوشیدن کلاه های معمولی و یا کلاه های ایمنی در فصل های مختلف سال، در حالت عادی موجب ریزش مو نمی شوند. متاسفانه از آنجایی که بسیاری از افرادی که دچار این مشکل شده بودند و به کلینیک های کاشت مو مراجعه می کردند، از کلاه استفاده می کردند، بسیاری از افراد به اشتباه تصور می کردند که پوشاندن سر با استفاده از کلاه عامل ریزش موهای سر آنها بوده است در صورتی که برعکس استفاده از کلاه حتی می تواند برای سلامت پوست و موی سر مفید باشد به خصوص استفاده از کلاه های آفتابی در ایام تابستان.

بهداشت ضعیف:

برخی تصور می کنند که تنها دلیل ریزش موی مردان رعایت نکردن بهداشت است. در صورتی که این تصور کاملا غلط است و اگر اینطور بود تمام افرادی که در کشورهای فقیر جهان و در محله های فقیر نشین زندگی می کردند، قاعدتا دچار ریزش مو و طاسی می شدند. صرفا استفاده از شامپوهای مختلف و صابون جهت شستشوی پوست و موهای سر نمی تواند موجب کمک به رشد و نمو تارهای مو شود. برعکس گفته می شود که از زمانی که استفاده از شامپوها در مردان و زنان آغاز شده، آمار طاسی و ریزش مو نیز افزایش پیدا کرده است.

خشک کردن موها:

خشک کردن موها با استفاده سشوار چیزی نیست که به تنهایی موجب از دست دادن موها و در نتیجه نیاز به کاشت مو شود. هر چند که اغلب توصیه می شود موها را پس از استحمام با حرارت ملایم خشک کنید و در صورتی که فرد با درجه هوای داغ سشوار موها را خشک کند، به موها آسیب رسانده و ممکن است بسیاری از تارهای موهای سرش بریزند ولی این مسئله در موارد کمی اتفاق می افتد و استفاده از سشوار با درجه حرارت ملایم نمی تواند به خودی خود موجب بروز کم پشت شدن مو و یا ضعیف شدن موها شود.

استرس:

استرس و فشار عصبی این روزها بسیاری از افراد را آزار می دهد و بسیاری به اشتباه تصور می کنند که استرس به تنهایی ممکن است که موجب ریزش مو و طاسی در مردان شود. در صورتی که این امر صحت ندارد و استرس ممکن است منجر به تشدید ریزش مو شود ولی تنها عامل طاسی و ریزش موهای سر نیست. بلکه همانطور که پیشتر اشاره شد، در افرادی که بطور ارثی دارای ژن ریزش مو هستند و یا سن بالایی دارند، استرس در کوتاه مدت ممکن است منجر به نوعی از ریزش مو به نام “افلیویوم” (effluvium) شود اما این نوع ریزش مو مختص مردان نیست و دائمی نیز نیست.