برای درمان پیسی چه بخوریم؟ | نقش تغذیه در کنترل و بهبود ویتیلیگو
بیماری پیسی یا ویتیلیگو یکی از بیماریهای خودایمنی پوستی است که با از بین رفتن رنگدانههای پوست، لکههای سفید رنگی روی بدن ظاهر میشود. این بیماری با وجود آنکه واگیردار یا خطرناک نیست، میتواند اثرات روانی و اجتماعی زیادی بر بیماران بگذارد. بسیاری از افراد مبتلا به پیسی به دنبال روشهایی برای کنترل و بهبود علائم آن هستند. یکی از مهمترین و در عین حال کمتر شناختهشدهترین راهکارها، تغذیه مناسب و اصلاح رژیم غذایی است.
در این مقاله به این سوال مهم پاسخ خواهیم داد که برای درمان پیسی چه بخوریم؟ و چگونه میتوان با کمک تغذیه صحیح، علائم این بیماری را کاهش داد. همچنین به بررسی نقش مکملها، اجتنابهای غذایی، و روشهای نوینی مانند نور درمانی برای درمان پیسی نیز خواهیم پرداخت.
پیسی یا ویتیلیگو چیست؟
ویتیلیگو یک بیماری خودایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلولهای رنگدانهساز (ملانوسیتها) حمله میکند. این حمله منجر به کاهش یا از بین رفتن ملانین در نواحی مشخصی از پوست میشود. علت دقیق این اختلال هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، استرس، کمبودهای تغذیهای، آفتابسوختگی، و اختلالات ایمنی از عوامل موثر در بروز آن هستند.
چرا تغذیه در درمان پیسی اهمیت دارد؟
تحقیقات متعدد نشان دادهاند که بین وضعیت تغذیهای بدن و شدت علائم پیسی ارتباط وجود دارد. برخی کمبودهای ویتامینی و مواد معدنی میتوانند پیشرفت بیماری را تشدید کنند. از طرف دیگر، مصرف مواد غذایی ضدالتهاب، آنتیاکسیدانها و ترکیبات خاص میتواند به بازسازی سلولهای رنگدانهساز کمک کند.
برای درمان پیسی چه بخوریم؟
در ادامه، لیستی از مهمترین مواد غذایی مفید برای بیماران مبتلا به پیسی ارائه میشود:
۱. غذاهای سرشار از آنتیاکسیدان
آنتیاکسیدانها با کاهش استرس اکسیداتیو نقش مهمی در محافظت از ملانوسیتها دارند.
- میوههای قرمز و بنفش: تمشک، شاهتوت، آلبالو
- سبزیجات برگسبز: اسفناج، کلم بروکلی، جعفری
- شکلات تلخ (با درصد بالا)
- چای سبز
۲. منابع غنی از ویتامین C
ویتامین C به افزایش مقاومت بدن و بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک میکند.
- پرتقال، لیمو، گریپفروت
- فلفل دلمهای قرمز
- کیوی و توتفرنگی
۳. غذاهای حاوی ویتامین B12
کمبود B12 یکی از عوامل تشدیدکننده پیسی شناخته شده است.
- تخم مرغ
- ماهی (به ویژه سالمون و تن)
- گوشت قرمز کمچرب
- لبنیات
۴. مواد غذایی حاوی روی (Zinc)
روی یکی از مهمترین مواد معدنی برای سلامت پوست و تولید رنگدانهها است.
- مغزها (بادام، فندق، گردو)
- دانه کدو و تخمه آفتابگردان
- عدس، نخود، لوبیا
۵. غذاهای حاوی مس (Copper)
مس در فعالیت آنزیم تیروزیناز که در تولید ملانین مؤثر است، نقش دارد.
- جگر گوسفندی
- شکلات تلخ
- قارچ، نخودفرنگی، آجیل
۶. منابع ویتامین D
ویتامین D میتواند به تعادل ایمنی بدن کمک کرده و التهابها را کنترل کند.
- ماهی چرب
- تخممرغ
- لبنیات غنیشده
- نور آفتاب (حداقل ۱۵ دقیقه در روز)
مکملهای غذایی مفید برای بیماران پیسی
گاهی رژیم غذایی به تنهایی کافی نیست و مصرف مکملها ضروری میشود. مهمترین مکملهایی که توسط متخصصان توصیه میشود:
- ویتامین B12 + اسید فولیک: ترکیب این دو در برخی مطالعات باعث کاهش لکهها شده است.
- روی و مس: به صورت شربت یا قرص با دوز مناسب
- ویتامین D3
- آنتیاکسیدانهایی مانند سلنیوم و گلوتاتیون
هشدار: مصرف مکملها باید تحت نظر پزشک پوست یا تغذیه باشد.
چه غذاهایی برای بیماران پیسی مضر است؟
در کنار مصرف غذاهای مفید، پرهیز از برخی مواد غذایی نیز اهمیت زیادی دارد:
۱. غذاهای پرقند و فراوریشده
- شیرینی، نوشابه، فستفودها
- این مواد با افزایش التهاب، به سلولهای رنگدانهساز آسیب میزنند.
۲. گلوتن (در برخی بیماران حساس)
- نان سفید، ماکارونی و کیک
- برخی افراد مبتلا به پیسی با حذف گلوتن بهبودی یافتهاند.
۳. مصرف زیاد مرکبات (در برخی افراد حساس)
- مصرف بیش از حد ممکن است حساسیت پوستی و تحریک لکهها را افزایش دهد.
۴. غذاهای حساسیتزا
- بادام زمینی، لبنیات پرچرب، غذاهای دریایی
- توصیه میشود با آزمایش آلرژی حساسیتهای غذایی بررسی شوند.
نور درمانی برای درمان پیسی
یکی از مؤثرترین درمانهای پزشکی در کنار تغذیه، نور درمانی (Phototherapy) است. در این روش، با استفاده از نور UVB باریک طیف (nb-UVB) به نواحی آسیبدیده تابانده میشود تا تولید ملانین تحریک شود.
مزایای نور درمانی:
- بازگرداندن رنگ پوست در نواحی سفید
- کنترل گسترش بیماری
- درمان تدریجی و غیرتهاجمی
در بسیاری از بیماران، ترکیب تغذیه سالم، مکملها و نور درمانی برای درمان پیسی نتایج بسیار موفقی به همراه داشته است.
درمان پیسی در شیراز
در شهر شیراز، مراکز درمانی معتبر و پزشکان متخصص پوست، خدمات پیشرفتهای در زمینه درمان پیسی در شیراز ارائه میدهند. برخی از این خدمات شامل:
- مشاوره تغذیهای ویژه بیماران مبتلا به پیسی
- انجام نور درمانی (UVB) در کلینیکهای پوست
- درمانهای دارویی (کورتیکواستروئید، تاکرولیموس و…)
- لیزر اگزایمر
- مشاوره روانشناسی برای تقویت روحیه بیمار
اگر ساکن شیراز هستید یا قصد درمان در این شهر را دارید، توصیه میشود ابتدا با متخصص پوست مجرب مشاوره داشته باشید تا برنامه درمانی مناسبی شامل تغذیه، نوردرمانی و مکمل برای شما تنظیم گردد.
جمعبندی: برای درمان پیسی چه بخوریم؟
تغذیه مناسب یکی از مهمترین عوامل مکمل در درمان بیماری پیسی است. اگرچه این بیماری درمان قطعی ندارد، اما با رژیم غذایی اصولی، مصرف مکملها و درمانهای کلینیکی میتوان به کنترل و حتی بهبود چشمگیر علائم آن امیدوار بود. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین B12، روی، مس، ویتامین D و آنتیاکسیدانها به همراه اجتناب از مواد غذایی التهابزا میتواند روند بهبود را تسریع کند.
در کنار تغذیه، استفاده از نور درمانی برای درمان پیسی و بهرهمندی از امکانات درمان پیسی در شیراز گزینههایی کاملاً علمی و مؤثر برای بیماران محسوب میشود.
سوالات پرتکرار درباره تغذیه و درمان پیسی
۱. آیا رژیم غذایی میتواند پیسی را درمان کند؟
رژیم غذایی درمان قطعی نیست، اما نقش مهمی در کنترل و کاهش شدت بیماری دارد.
۲. بهترین ویتامین برای پیسی چیست؟
ویتامینهای B12، D، C و اسید فولیک بیشترین تأثیر را در تحقیقات داشتهاند.
۳. آیا روزه گرفتن برای بیماران پیسی مجاز است؟
در صورتی که رژیم غذایی متعادل رعایت شود، مانعی ندارد اما باید با پزشک مشورت شود.
۴. آیا میتوان از نور آفتاب برای درمان استفاده کرد؟
بله، نور آفتاب منبع طبیعی UVB است اما باید کنترلشده باشد تا موجب سوختگی نشود.
پیشنهاد ما به شما