منشور حقوق بیمار در ایران

منشور حقوق بیمار در ایران

بینش و ارزش یکایک افراد جامعه متعهد به حفظ و احترام به کرامت انسان ها می باشند.این امر در شرایط بیماري از اهمیت ویژه اي برخوردار است. بر اساس قانون اساسی توجه به کرامت والاي انسانی از اصول پایه نظام جمهوري اسلامی بوده ، دولت موظف است خدمات بهداشتی – درمانی را براي یکایک افراد کشور تأمین کند. بر این اساس ارائه خدمات سلامت باید عادلانه و مبتنی بر احترام به حقوق و رعایت کرامت انسانی بیماران صورت پذیرد.

این منشور با توجه به ارزشهاي والاي انسانی و مبتنی بر فرهنگ اسلامی و ایرانی و بر پایه برابري کرامت ذاتی تمامی گیرندگان خدمات سلامت و با هدف حفظ، ارتقا و تحکیم رابطه انسانی میان ارائه کنندگان و گیرندگان خدمات سلامت تنظیم شده است.

حقوق بیمار

-1 دریافت مطلوب خدمات سلامت حق بیمار است.

ارائه خدمات سلامت باید:

1-1) شایسته شان و منزلت انسان و با احترام به ارزشها، اعتقادات فرهنگی و مذهبی باشد ؛

2-1) بر پایه ي صداقت، انصاف،ادب و همراه با مهربانی باشد ؛

3-1) فارغ از هرگونه تبعیض از جمله قومی، فرهنگی، مذهبی، نوع بیماري و جنسیتی باشد ؛

4-1) بر اساس دانش روز باشد ؛

5-1) مبتنی بر برتري منافع بیمار باشد ؛

6-1) در مورد توزیع منابع سلامت مبتنی بر عدالت و اولویت هاي درمانی بیماران باشد ؛

7-1) مبتنی بر هماهنگی ارکان مراقبت اعم از پیشگیري، تشخیص، درمان و توانبخشی باشد ؛

8-1) به همراه تامین کلیه امکانات رفاهی پایه و ضروري و به دور از تحمیل درد و رنج و محدودیتهاي غیرضروري باشد ؛

9-1) توجه ویژهاي به حقوق گروههاي آسیبپذیر جامعه از جمله کودکان،زنان باردار، سالمندان، بیماران روانی، زندانیان،

معلولان ذهنی و جسمی و افراد بدون سرپرست داشته باشد ؛

10-1) در سریعترین زمان ممکن و با احترام به وقت بیمار باشد ؛

11-1) با در نظر گرفتن متغیرهایی چون زبان، سن و جنس گیرندگان خدمت باشد ؛

12-1) در مراقبتهاي ضروري و فوري (اورژانس)، بدون توجه به تأمین هزینه ي آن صورت گیرد. در موارد غیرفوري(الکتیو)  بر اساس ضوابط تعریف شده باشد ؛

13-1) در مراقبتهاي ضروري و فوري (اورژانس)، در صورتی که ارائه خدمات مناسب ممکن نباشد، لازم است پس از ارائه ي خدمات ضروري و توضیحات لازم، زمینه انتقال بیمار به واحد مجهز فراهم گردد؛

14-1) در مراحل پایانی حیات که وضعیت بیماري غیر قابل برگشت و مرگ بیمار قریب الوقوع می باشد با هدف حفظ آسایش وي ارائه گردد. منظور از آسایش کاهش درد و رنج بیمار، توجه به نیازهاي روانی، اجتماعی، معنوي و عاطفی وي و خانواده اش در زمان احتضار میباشد. بیماردر حال احتضار حق دارد در آخرین لحظات زندگی خویش با فردي که میخواهد همراه گردد.

2 اطلاعات باید به نحو مطلوب و به میزان کافی در اختیار بیمار قرار گیرد.

1-2) محتواي اطلاعات باید شامل موارد ذیل باشد:

-1-2 1) مفاد منشور حقوق بیمار در زمان پذیرش ؛

-1-2 2) ضوابط و هزینه هاي قابل پیش بینی بیمارستان اعم از خدمات درمانی و غیر درمانی و ضوابط بیمه و معرفی سیستم هاي حمایتی در زمان پذیرش ؛

-1-2 3) نام، مسؤولیت و رتبه ي حرفهاي اعضاي گروه پزشکی مسئول ارائه مراقبت از جمله پزشک، پرستار و دانشجو و ارتباط حرفهاي آنها با یکدیگر؛

-1-2 4) روشهاي تشخیصی و درمانی و نقاط ضعف و قوت هر روش و عوارض احتمالی آن ، تشخیص بیماري، پیش آگهی و عوارض آن و نیز کلیه ي اطلاعات تأثیرگذار در روند تصمیم گیري بیمار ؛

-1-2 5) نحوهي دسترسی به پزشک معالج و اعضاي اصلی گروه پزشکی در طول درمان ؛

-1-2 6) کلیه ي اقداماتی که ماهیت پژوهشی دارند.

-1-2 7) ارائه آموزشهاي ضروري براي استمرار درمان ؛

2-2)نحوهي ارائه اطلاعات باید به صورت ذیل باشد :

-2-2 1) اطلاعات باید در زمان مناسب و متناسب با شرایط بیمار از جمله اضطراب و درد و ویژگیهاي فردي وي از جمله زبان، تحصیلات و توان درك در اختیار وي قرار گیرد، مگر اینکه:

– تأخیر در شروع درمان به واسطه ي ارائه ي اطلاعات فوق سبب آسیب به بیمار گردد؛ (در این صورت انتقال اطلاعات پس از اقدام ضروري، در اولین زمان مناسب باید انجام شود.

– بیمار علیرغم اطلاع از حق دریافت اطلاعات، از این امر امتناع نماید که در این صورت باید خواست بیمار محترم شمرده شود، مگر اینکه عدم اطلاع بیمار، وي یا سایرین را در معرض خطر جدي قرار دهد ؛

-2-2 2) بیمار میتواند به کلیهي اطلاعات ثبت شده در پرونده ي بالینی خود دسترسی داشته باشد و تصویر آن رادریافت نموده و تصحیح اشتباهات مندرج در آن را درخواست نماید.

-3 حق انتخاب و تصمیمگیري آزادانه بیمار در دریافت خدمات سلامت باید محترم شمرده شود.

1-3) محدوده انتخاب و تصمیمگیري درباره موارد ذیل میباشد:

-1-3 1) انتخاب پزشک معالج و مرکز ارائهکنندهي خدمات سلامت در چارچوب ضوابط ؛

-1-3 2) انتخاب و نظر خواهی از پزشک دوم به عنوان مشاور ؛

-1-3 3) شرکت یا عدم شرکت درهر گونه پژوهش، با اطمینان از اینکه تصمیم گیري وي تأثیري در تداوم و نحوه دریافت خدمات سلامت نخواهد داشت ؛

-1-3 4) قبول یا رد درمان هاي پیشنهادي پس از آگاهی از عوارض احتمالی ناشی از پذیرش یا رد آن مگر در موارد خودکشی یا مواردي که امتناع از درمان شخص دیگري را در معرض خطر جدي قرار میدهد؛

-1-3 5) اعلام نظر قبلی بیمار در مورد اقدامات درمانی آتی در زمانی که بیمار واجد ظرفیت تصمیم گیري میباشد ثبت و به عنوان راهنماي اقدامات پزشکی در زمان فقدان ظرفیت تصمیمگیري وي با رعایت موازین قانونی مد نظر ارائه کنندگان خدمات سلامت و تصمیمگیرنده جایگزین بیمار قرار گیرد.

2-3) شرایط انتخاب و تصمیمگیري شامل موارد ذیل میباشد:

-2-3 1) انتخاب و تصمیمگیري بیمار باید آزادانه و آگاهانه ، مبتنی بر دریافت اطلاعات کافی و جامع (مذکور در بند دوم) باشد ؛

-2-3 2) پس از ارائه اطلاعات، زمان لازم و کافی به بیمار جهت تصمیمگیري و انتخاب داده شود.

-4 ارائه خدمات سلامت باید مبتنی بر احترام به حریم خصوصی بیمار (حق خلوت) و رعایت اصل رازداري باشد.

1-4) رعایت اصل رازداري راجع به کلیهي اطلاعات مربوط به بیمار الزامی است مگر در مواردي که قانون آن را استثنا کرده

باشد ؛

2-4) در کلیهي مراحل مراقبت اعم از تشخیصی و درمانی باید به حریم خصوصی بیمار احترام گذاشته شود. ضروري است بدین منظورکلیهي امکانات لازم جهت تضمین حریم خصوصی بیمار فراهم گردد؛

3-4) فقط بیمار و گروه درمانی و افراد مجاز از طرف بیمار و افرادي که به حکم قانون مجاز تلقی میشوند میتوانند به اطلاعات دسترسی داشته باشند؛

4-4) بیمار حق دارد در مراحل تشخیصی از جمله معاینات، فرد معتمد خود را همراه داشته باشد. همراهی یکی از والدین کودك در تمام مراحل درمان حق کودك می باشد مگر اینکه این امر بر خلاف ضرورتهاي پزشکی باشد.

-5 دسترسی به نظام کارآمد رسیدگی به شکایات حق بیمار است.

1-5) هر بیمار حق دارد در صورت ادعاي نقض حقوق خود که موضوع این منشور است، بدون اختلال در کیفیت دریافت

خدمات سلامت به مقامات ذي صلاح شکایت نماید ؛

2-5) بیماران حق دارند از نحوه رسیدگی و نتایج شکایت خود آگاه شوند ؛

3-5) خسارت ناشی از خطاي ارائه کنندگان خدمات سلامت باید پس از رسیدگی و اثبات مطابق مقررات در کوتاهترین زمان ممکن جبران شود.

در اجراي مفاد این منشور در صورتی که بیمار به هر دلیلی فاقد ظرفیت تصمیم گیري باشد، اعمال کلیه ي حقوق بیمار- مذکور در این منشور- بر عهده ي تصمیم گیرنده ي قانونی جایگزین خواهد بود. البته چنانچه تصمیم گیرنده ي جایگزین بر خلاف نظر پزشک، مانع درمان بیمار شود، پزشک میتواند از طریق مراجع ذیربط درخواست تجدید نظر در تصمیم گیري را بنماید.

چنانچه بیماري که فاقد ظرفیت کافی براي تصمیم گیري است، اما میتواند در بخشی از روند درمان معقولانه تصمیم بگیرد، باید تصمیم او محترم شمرده شود.

راه های ارتباط با کلینیک ایرسا :

00989309172070

00987136353031